Mask thanh quản là một phương tiện đảm bảo thông suốt đường thở trên, cấu tạo gồm một ống nòng to và đầu dưới có một bóng chèn hình ê – líp. Sau khi đặt và bơm hơi, bóng nầy kín với áp lực thấp quanh lối vào thanh quản.
CHỈ ĐỊNH:
1- Phẫu thuật ngắn và vừa (dưới 2 giờ).
2- Phẫu thuật người bệnh ngoại trú.
3- Phẫu thuật người bệnh nguy cơ tim mạch cao
4- Một giải pháp khi đặt nội khí quản khó.
CHỐNH CHỈ ĐỊNH:
- Dạ dày đầy.
- Bệnh lý ở bụng.
- Cần thông khí có áp lực đẩy vào trên 20 cmH2O (co thắt phế quản, béo bệu nằm sấp…).
- Chấn thương cột sống cổ.
CHUẨN BỊ:
+ Chuẩn bị các phương tiện giống như đặt nội khí quản. Chọn cỡ mask thanh quản, xác định lượng khí bơm, kiểm tra bóng không thở.
Cỡ 1: trẻ sơ sinh, dưới 6,5 kg, bơm 3,5ml.
Cỡ 2: trẻ 6,5 – 15kg, bơm 10ml.
Cỡ 2,5: trẻ 15 – 25kg, bơm 15ml.
Cỡ 3: 25 – 40kg bơm 20ml.
Cỡ 4: trên 40kg, bơm 30ml.
Cỡ 5: người lớn rất to, bơm 40ml.
Người bệnh:
+ Người bệnh có đủ các xét nghiệm tiền phẫu.
+ Người bệnh được sử dụng các thuốc chống nôn, trào ngược: ondansetron, primperan, kháng acid…
+ Người bệnh đồng ý.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH:
- Hút, xẹp bóng, bôi trơn mặt sau
- Khởi mê đủ sâu (propofol> thiopenthal, có thể tê thần kinh vùng) 3- Đầu ngửa tối đa, há miệng.
- Luồn mask thanh quản qua miệng, tì mặt sau mask trượt theo vịm hầu cứng, đặt đầu ngón trỏ tay thuận vào chỗ nối giữa ống và bóng, đẩy mask xuống sâu hạ họng tới khi cảm thấy sức cản tăng (vạch đen dọc ống luôn hướng lên môi trên). Bơm bóng đủ lượng không khí, trong khi giữ ống để mask nằm đúng vị trí (ống sẽ tự lùi ra một chút).
- Giữ ống, lắp bóp bóng oxy, kiểm tra nghe thông khí đều 2 bên phổi.
- Duy trì mê đủ sâu, có thể để tự thở qua mask hoặc thông khí cơ học (có thể dãn cơ).
- Luồn mask thanh quản qua miệng, tì mặt sau mask trượt theo vịm hầu cứng, đặt đầu ngón trỏ tay thuận vào chỗ nối giữa ống và bóng, đẩy mask xuống sâu hạ họng tới khi cảm thấy sức cản tăng (vạch đen dọc ống luôn hướng lên môi trên). Bơm bóng đủ lượng không khí, trong khi giữ ống để mask nằm đúng vị trí (ống sẽ tự lùi ra một chút).
Nếu áp lực đẩy vào dưới 20 cmH2O hoặc luồn nội khí quản nhỏ hơn mask để thay thế.
RÚT MASK THANH QUẢN:
- Chỉ khi hồi phục phản xạ bảo vệ đường thở (nuốt, há miệng theo lệnh). Hút cho bóng xẹp bớt và rút, bóng sẽ kéo theo cả đàm dãi ở họng.
- Tránh hút họng, tháo bóng, rút mask thanh quản khi người bệnh chưa tỉnh.
– Cố định chắc: dùng băng kín dán quanh ống.
THEO DÕI:
– Đảm bảo mask không tuột, vạch đen dọc ống luôn hướng lên môi trên, nghe ở cổ phát hiện hở khí.
TAI BIẾN VÀ XỬ LÝ:
- Khó đặt: không cố đẩy, kiểm tra đầu mask thanh quản không cuộn, tì vào thành sau họng, để đầu ngửa tối đa, đẩy hàm dưới ra trước.
- Lệch, tắc mask thanh quản, rút ra đặt lại.
- Tỉnh trong lúc phẫu thuật hoặc co thắt thanh quản: do mê nông, vì lúc phẫu thuật gây đau di động mask thanh quản. Cần thông khí 100% nhanh chóng gây mê sâu hơn.
- Hút chất nôn vô phổi: hút kỹ ống sau khi bóp, bóng oxy 100%. Thay ống mask thanh quản bằng ống nội khí quản, soi hút khí quản, thở PEEP.