Nguyên tắc chữa gẫy xương bằng các phương pháp Đông y là kết hợp chặt chẽ giữa động và tĩnh (cố định tại chỗ, vận động sớm), tại chỗ và toàn thân (hoạt huyết tiêu viêm và bổ khí huyết).
Các phương pháp chữa gẫy xương Đông y cũng qua trình tự: kiểm tra chỗ gãy xương, chỉnh hình phục vị, cố định xương tại chỗ, vận động sớm, dùng thuốc tại chỗ và uống thuốc toàn thân để thúc đẩy quá trình liền xương dược nhanh chóng.
Phương pháp điều trị Đông y đơn thuần dễ sây di lệch can hoá xấu, nhất là đối với gẫy xương lớn (như xương đùi) vì vậy hiện nãy kết hợp YHHĐ với Đông y đã phát huy được ưu điểm hạn chế nhược điểm từng phương pháp và đã đem lại kết quả tốt.
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
Sau đây xin giới thiệu phác đồ điều trị gẫy xương kín của viện Đông y (trừ gẫy xưỡng lớn).
- Dùng rượu xoa bóp
Xoa bóp vùng xương gẫy nhằm mục đích hành khí hoạt huyết, chống đau, thư can, hoạt lạc.
Công thức bài thuốc:
Nghệ già 30g Huyết giác 40g
Ô đầu 40g Quế chi 12g
Thiên niên kiện 20g Địa liền 20g
Đại hồi 12g Long não 15g
Tán nhỏ các vị thuốc, ngâm rượu một tuần. Lọc bỏ bã, pha thêm độ 250ml nước cho vừa đủ một lít
Xoa rất nhẹ nhàng vào da ngoài chi gãy.
- Chỉnh hình
Tuỳ theo vị trí gẫy xương, vận dụng các động tác nắn, ấn kéo để phục hồi lại vị trí của xương. Thường làm dưới quang tuyến X để kiểm tra.
- Đắp thuốc
Để hành khí, hoạt huyết, tiêu viêm chỉ thống, an thần.
Bài 1: Bài thuốc đắp; Cao thống nhất:
Bột cúc tần 800g Sáp ong 200g
Bột quế chi 160g Dầu ve 2 lít
Bột đại hoàng 80g
Các vị trên tán nhỏ, rây thành bột min, đun sôi dầu ve cho sáp ong vào đánh tan, dấp lửa, cho bột thuốc đánh cho nhuyễn làm thành cao.
Bài 3: Bài thuốc đắp:
Lá gấc Vỏ núc nắc
Lá si Vỏ cây gạo
Thành phần bằng nhau, giã tán bột, làm thành cao với Dầu ve và Sáp ong.
- Cố định
Dùng nẹp tre hay nẹp gỗ, đối với trẻ em có thể dùng mo cau. cố định tại chỗ, không quá 2 khớp (như YHHĐ). Mỗi tuần bó lại một lần.
- Thuốc uống trong
Giai đoạn đầu (1-2 tuần) cho uống thuốc chống viêm do tác dụng hành khí, hoạt huyết của thuốc.
Bài thuốc tiêu viêm:
Lá móng tay 12g Tô mộc 10g
Ngải cứu 12g Nghệ 8g
Huyết giác 12g
Uống thuốc sắc hay nấu thành cao để uống trong một ngày.
Giai đoạn sau (tuần thứ 3), sưng Ẹhù đã hết. Các bệnh nhân suy nhược cơ thể, người già, gãy xương lớn có thể uống các thuốc bổ khí, bổ huyết, bổ gân xương.
Bài thuốc bổ khí, huyết, gân xương:
Sắc uống hay nấu thành cao lỏng uống. Bài thuốc bổ gân xương: Bột sừng hươu nai 2g bột Bột mẫu lệ 2g Bột cốt toái bổ 2g Làm viên hay uống bột, uống trong một ngày uống 3 – 4 tuần. |
CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Chỉ định
-Dùng phương pháp Đông y đơn thuần:
Gẫy xương trẻ em, người già.
Gẫy các xương nhỏ: cánh tay, cẳng tay, cẳng chân.
-Kết hợp YHHĐ dùng phẫu thuật kéo liên tục, đóng đinh nội tủy…
Chậm liền xương Gẫy xương đùi.
Khớp giả.
Cứng khớp.
- Chống chỉ định
Gẫy xương hở.
Đứt mạch máu.
Gẫy gần khớp, mất đoạn xương.
VÀI NHẬN XÉT VỀ KẾT QUẢ CHỮA GÃY XƯƠNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐÔNG Y
Qua 1.256 bệnh nhân do Viện Đông y và Trường đại học y Hà Nội tổng kết:
- Ưu điểm
Điều trị toàn diện.
Chi phí rẻ tiền
Bệnh nhân thoải mái, thích hợp đối với trẻ em và người già (không chịu được các thủ thuật lớn như đóng định nội tuỷ, thời gian bất động lâu dễ gây biến chứng toàn thân).
Thời gian liền xương và bất động ngắn.
- Nhược điểm
Phải thay thuốc bó luôn, nẹp tre không đủ sức bất động xương lớn, gãy gần khớp nên dễ gây di lệch.
Không có thuốc tê, thuốc giãn cơ nên chỉnh hình khó khăn.