LẠC TIÊN, DÂY NHÃN LỒNG

HÌNH ẢNH, TÁC DỤNG, VỊ THUỐC NAM, ĐÔNG Y, BÀI THUỐC DÂN GIAN CHỮA BỆNH, THUỐC BẮC

Tên khoa học: Passiflora foetidaL. Họ: Lạc tiên (Passifloraceae).

Tên khác: Chùm bao, Dây nhãn lồng, Dây lưới, Mắm nêm, Dây bấu đường, Tây phiên liên, Mò pì, Mác quánh mon(Tày), Co hồng tiên(Thái).

Cách trồng: Cây được nhân giống bằng hạt, giâm cành hoặc áp cành.

Trồng hạt: Lấy hạt ra khỏi quả, rửa sạch, hong khô nơi râm mát rồi gieo vào vườn ươm. Sau 2-3 tuần, hạt sẽ nẩy mầm.

Giâm cành: Chọn cành bánh tẻ của cây đã trưởng thành, chặt thành từng đoạn có 3 mắt trở lên, trồng thẳng hoặc giâm cho ra rễ rồi đem trồng. Khi trồng, đào hố có kích thước 40x40x40cm, cây cách cây từ 2-5m, bón lót bằng phân chuồng hoai. Cây này mọc dễ dàng trên nhiều loại đất, nhưng thích hợp là đất nhiều màu, thoát nước. Khi cây mọc lên, cần làm giàn cho cây leo. Trồng bằng hạt, sau 18-24 tháng, cây sẽ ra quả.

Bộ phận dùng và cách bào chế: Dùng thân, cành, lá, quả. Thu hái vào mùa xuân-hạ, phơi hoặc sấy khô. Nếu dùng tươi thì thu hái quanh năm.

Tác dụng và liều dùng: Có tác dụng an thần, chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh. Dùng ngoài chữa ghẻ, ngứa.

Liều dùng: 8-10g khô/ngày. Tươi dùng liều gấp 2-5 lần.

Bài thuốc ứng dụng:

Bài 1: Thuốc an thần, chữa mất ngủ, bồn chồn, hồi hộp:

Cả cây lạc tiên tươi 50g, Lá vông tươi 30g, Lá dâu tằm tươi 10g, Liên tâm 2g, Đường 90g. Sắc với 1 lít nước cô thành 100ml. Cho a xít benzonic và cồn thực phẩm vừa đủ để bảo quản. Mỗi ngày, người lớn dùng 2-4 thìa to, trẻ con dùng 1-2 thìa cà phê uống trước khi đi ngủ.

Bài 2: Chữa thần kinh suy nhược:

Dùng dây, lá lạc tiên 8-10g sắc uống trước khi đi ngủ.

Bài 3:Chữa viêm da, ghẻ ngứa:

Nấu nước lá lạc tiên tắm nhiều lần.

Bài 4: Chữa khí hư, bạch đới, người gầy gò, xanh xao, ngứa cơ quan sinh dục ở phụ nữ:

Lạc tiên 16g, Cối xay 20g, Mẫu lệ 8g, Thăng ma 8g, Chùm ngây 20g, Dây lức lang 20g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 5: Chữa cảm sốt thương hàn, người mệt mỏi, sắc mặt tái nhợt, ăn kém, ít ngủ, sốt âm ỉ kéo dài, ngại vận động:

Dây lạc tiên 20g, Rễ cối xay 30g, Lá tre 12g, Rễ bông giấy 30g, Bồ ngót 20g, Rễ tranh 20g, Cỏ mần chầu 30g, Cam thảo nam 30g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 6: Chữa đau lưng, cúi, ngửa không được, nhức mỏi sau khi lao động nặng:

Lạc tiên 15g, Đa đa 30g, Cốt toái bổ 10g, Cây ngủ sắc 15g, Cối xay 15g,

Rễ nhàu 15g, Cam thảo dây 10g, Thổ phục linh 10g. Tất cả đều sao vàng, sắc uống ngày 1 thang.