HẠ KHÔ THẢO

HÌNH ẢNH, TÁC DỤNG, VỊ THUỐC NAM, ĐÔNG Y, BÀI THUỐC DÂN GIAN CHỮA BỆNH, THUỐC BẮC

Tên khoa học: Brunella vulgaris L. Họ: Bạc hà (Lamiaceae).

Tên khác: Tại một số vùng, người ta lấy cây cải trời(cải ma) thay Hạ khô thảo gọi là hạ khô thảo nam. Cây này không thuộc hạ khô thảo có tên khoa học trên.

Cách trồng: Trồng bằng hạt. Đất trồng được làm tơi nhỏ, để ải rồi lên luống cao 20cm, rộng 70-80cm ( Ở miền núi hoặc nơi đất dốc, không cần lên luống). Đánh rạch sâu 5cm, cách nhau 20cm, bón lót bằng phân chuồng mục hoai trộn đều trong đất rồi gieo thẳng hạt xuống rạch. Gieo xong không cần lấp đất mà tưới đủ ẩm hàng ngày cho đến khi cây mọc. Khi cây cao 5-7cm thì tiến hành tỉa bớt để cây cách nhau 15-20cm. Sau đó cứ cách 20 ngày tưới phân ure loãng 1 lần. Khoảng 2,5 tháng sau, khi cây ra bông thì thu hoạch. Cắt cả cây về phơi tái, bó thành bó rồi ép thật nặng, sau đó lại phơi tiếp cho đến khô.

Bộ phận dùng: Cành, hoa, quả.

Cách bào chế: Thu hái về, rửa sạch rồi phơi, hoặc sấy khô.

Tác dụng và liều dùng: Thanh nhiệt, tiêu ứ, tán uất kết, tiêu độc, lợi niệu. Dùng để chữa các chứng: Đau nhức mắt, chảy nước mắt, sưng vú, tràng nhạc, bướu cổ, mụn, nhọt, lở ngứa, hắc lào, vẩy nến.

Liều dùng:Từ 6g-100g/ ngày dạng thuốc sắc.

Bài thuốc ứng dụng:

Bài 1: Chữa bí tiểu:

Hạ khô thảo 8g, Hương phụ 2g, Cam thảo 1g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: Chữa viêm gan vi rút thể cấp:

Hạ khô thảo 40g, Thổ phục linh 12g, Nghệ vàng 10g, Mã đề 40g, Rau má 40g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 3: Chữa viêm gan vi rút thể mạn tính:

Hạ khô thảo 30g, Ý dĩ 20g, Chi tử 12g, Hoài sơn 20g, Thổ phục linh 12g, Sâm bố chính 20g, Mã đề 10g, Trần bì 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 4: Chữa tràng nhạc, quai bị, viêm tuyến vú:

Hạ khô thảo 20g, Huyền sâm 20g, Xạ can 10g, Nga truật 10g, Hoàng đằng 10g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 5: Chữa bệnh vảy nến:

Hạ khô thảo 100g, Thổ phục linh 80g. Sắc với 500ml còn 200ml uống trong ngày.

Bài 6: Chữa bầm dập ngoài da do tai nạn:

Lấy lá hạ khô thảo tươi rửa sạch, gĩa nát, đắp vào vết thương.

Bài 7: Chữa cao huyết áp:

Hạ khô thảo(rửa sạch, phơi khô, cắt ngắn) 40g, sắc uống hàng ngày sau khi ăn cơm. Hoặc dùng bài: Hạ khô thảo, Hạt muồng( sao), Bồ công anh đều 20g, Hoa cúc, Lá dâu, Mã đề đều 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 8: Chữa xích, bạch đới:

Hạ khô thảo khô tán nhỏ, mỗi lần uống 8g với nước cơm.