DIỆP HẠ CHÂU, CHÓ ĐẺ

HÌNH ẢNH, TÁC DỤNG, VỊ THUỐC NAM, ĐÔNG Y, BÀI THUỐC DÂN GIAN CHỮA BỆNH, THUỐC BẮC

Tên khoa học: Phyllanthus urinaria L.Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae).

Tên khác: Diệp hạ châu, Chó đẻ răng cưa, Cam kiềm, Rút đất, Khao ham(Tày).

Cách trồng: Cây có thể được trồng bằng thân cành, nhưng trồng đại trà chủ yếu là gieo hạt. Thời vụ gieo tốt nhất là mùa xuân. Sau khi làm đất, lên luống cao 15-20cm, rộng 1-1,2m, bón lót 10-15 tấn phân chuồng/1ha rồi gieo hạt, tưới ẩm. Gieo vãi hoặc gieo vào rạch cách nhau 15cm. Sau đó tỉa cây để có khoảng cách từ 10-15cm. Trong quá trình cây phát triển, cần thường xuyên xới đất làm cỏ, tưới nước đủ ẩm và bón thúc 2-3 lần bằng phân ure 150-200kg/ha.

Bộ phận dùng và cách bào chế:

Dùng toàn cây, bỏ rễ. Thu hái quanh năm khi đã trưởng thành, tốt nhất là nên thu hoạch vào mùa hạ hoặc mùa thu.

Bào chế: Hái toàn cây, trừ rễ, đem rửa sạch phơi hoặc sấy khô. Có thể dùng tươi để đắp bên ngoài.

Công dụng và liều dùng: Tác dụng tiêu độc, sát khuẩn, thông huyết, tán ứ, lợi tiểu. Dùng để chữa các chứng: Đau, viêm họng, đinh râu, mụn nhọt, lở ngứa, sản hậu ứ huyết, đau bụng, bệnh gan, tưa lưỡi ở trẻ em, rắn, rết cắn.

Liều dùng:20-40g cây tươi, 10-20g khô/ngày.

Bài thuốc ứng dụng:

Bài 1:Chữa viêm gan mạn tính:

Chè xanh 40g, Chó đẻ răng cưa 40g, Rễ cỏ xước 40g, Ráy gai 40g, Cây trâm bầu 40g, Nhân trần 40g, Hạt dứa dại 40g. Lấy 15 con ốc bươu( ngâm nước gạo một đêm, chọc thủng lỗ chôn ốc), rồi đem đun với 7 vị thuốc trên. Chắt lấy nước uống từ 3- 6 tháng.

Bài 2:Chữa viêm gan cấp:

Chó đẻ răng cưa( sao vàng) 20g sắc với 100g gan heo băm nhỏ. Chắt lấy nước đặc uống hàng ngày cho đến khi lành bệnh.

Bài 3:Chữa viêm gan vàng da:

Chó đẻ răng cưa 40g, Mã đề 20g, Chi tử 12g, sắc uống hàng ngày.

Bài 4: Phòng những chứng bệnh như: mệt mỏi, sút cân, rối loạn tiêu hóa… ở phụ nữ sau khi sinh:

Chó đẻ răng cưa 50g, Lá nhân trần 100g, Hạt dành dành 20g, Hạt sen 50g, Ý dĩ 100g, Củ mài 100g, Hà thủ ô đỏ 200g, Gạo tẻ lức 200g.Tất cả đem sao thơm, tán bột, trộn với mật ong làm thành viên.Uống mỗi ngày 10-15g.

Bài 5: Chữa bị đụng dập ứ máu:

Chó đẻ và lá mần tưới mỗi thứ 1 nắm rửa sạch, giã nhỏ, cho thêm 50-100ml nước tiểu trẻ em, vắt lấy nước uống, bã đắp vào vết thương.

Bài 6: Chữa ăn không ngon, đau bụng, sốt, nước tiểu vàng sẫm:

Chó đẻ 25%, Xuyên tâm liên 25%, Nhọ nồi 50%,. Tất cả đem phơi trong râm, tán thành bột, mỗi lần uống 30-40g, ngày uống 3 lần.

Bài 7: Chữa bế kinh, đau bụng, đau lưng, người mệt mỏi, hay cáu gắt:

Chó đẻ 16g, Hương phụ chế 16g, Trầm hương 10g, Vỏ quýt 12g, Ô dước 20g, Ích mẫu 20g, Sa nhân 16g, Cam thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 8: Chữa mụn, nhọt sưng tấy:

Giã lá chó đẻ tươi với một ít muối đắp vào mụn nhọt đang sưng tấy. Nếu lở loét, mụn nhọt không liền miệng: Chó đẻ răng cưa, Lá thồm lồm ăn tai, lượng bằng nhau, đinh hương 1 nụ giã nát đắp vào vết thương.