Chăm sóc bệnh nhân gãy liên mấu chuyển xương đùi

A. ĐỐI VỚI BỆNH KHÔNG PHẪU THUẬT:

Bệnh nhân gãy liên mấu chuyển xương đùi loại không di lệch hoặc di lệch vừa thường được điều trị bảo tồn:

– Bệnh nhân trẻ có thể được bó bột chậu đùi bàn chân và cho tập sớm.

– Bệnh nhân lớn tuổi, đa số được bó bột chống xoay

– Gãy liên mấu chuyển điều trị bảo tồn thường lành xương sau 3 -5 tháng nhưng biến chứng có thể xảy ra ở bệnh nhân lớn tuổi do nằm lâu.

Hình ảnh gãy liên mấu chuyển xương đùi phải

I. Mục đích chăm sóc:

1. Tuần đầu:

– Tập ngồi dậy sớm, co duỗi nhẹ chân đau, tập thở bụng, không thòng chân đau xuống giường

– Tập gồng các ngón chân bên đau và các chi còn lại

– Ăn nhiều thịt, cá, rau các loại, uống nhiều nước

– Nằm trên giường rộng rãi không nệm, có thể lót 1 lớp nệm mỏng loại chống loét.

– Dùng 1 gối tròn nhỏ dài 40-50cm để giữa 2 đầu gối để 2 chân (nếu có ).

2. Tuần thứ 2:

– Vẫn chăm sóc như trên và  tăng cường các thuốc chống loãng xương.

3. Tuần thứ 3-4:

– Tăng co duỗi khớp háng và gối nhiều hơn.

4. Tuần thứ 5:

– Bỏ gối nhỏ giữa 2 đầu gối, có thể cắt bỏ bột, cho thòng 2 chân xuống mép giường.

5. Tuần thứ 6 trở đi:

– Tập đi 2 nạng, lúc đầu chống nhẹ chân đau, sau đó chống mạnh dần.

– Sau 3 tháng có thể bỏ nạng dần.

II.Những điều nên tránh:

– Khép 2 chân lại sẽ làm ngắn chân.

– Lót gối hoặc khăn vào khoeo chân gây co rút khớp gối chân đau hoặc cả 2 chân.

– Nằm quá lâu trên giường dễ bị loãng xương.

*Chú ý:

– Cần tái khám ngay nếu thấy đau nhiều hơn bình thường hoặc loét ở mông, cẳng chân kéo dài.

– Theo dõi các biến chứng do bột như: loét da, chèn ép thần kinh mạch máu, đơ khớp do không cử động.

B. ĐỐI VỚI BỆNH ĐƯỢC PHẪU THUẬT KẾT HỢP XƯƠNG:

Gãy liên mấu chuyển là loại gãy dễ có biến chứng vì quá đau, khó lăn trở được trong trường hợp gãy di lệch nhiều.

I. Mục đích chăm sóc:

– Tránh các biến chứng do nằm lâu không lăn trở như: loét da, nhiễm trùng đường tiểu, nhiễm trùng hô hấp….

– Giúp người bệnh tập phục hồi sớm trong đi đứng, sinh hoạt hàng ngày.

II. Phương pháp:

1. Ngày đầu sau mổ:

– Cử động nhẹ nhàng trên giường, theo dõi tổng trạng.

2. Ngày thứ 2:

– Tập ngồi dậy từ từ, dựa lưng trên ván, tập thở bụng, co duỗi nhẹ chân mổ

3. Ngày thứ 3:

– Tập ngồi thòng chân xuống giường.

4. Ngày thứ 4:

– Tập đi bằng khung tập đi hoặc 2 nạng khi tổng trạng cho phép theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.

5. Ngày thứ 5 -7:

– Có thể cho về, tắm nắng mỗi sáng, tập đi.

6. Ngày thứ 10-14:

– Cắt chỉ, tăng co duỗi khớp háng.

7. Ngày thứ 15 -30:

– Tập đá tạ, chống mạnh dần chân đau.

– Tái khám mỗi tháng, XQuang kiểm tra (nếu cần). Sau 2 tháng bỏ nạng bên chân đau.

– Sau 3,4 tháng bỏ nạng còn lại.

– Khoảng 4-6 tháng xương lành.

III. Những điều nên tránh:

– Nằm quá lâu trên giường dễ bị loãng xương.

– Không dám cử động vì sợ xương lệch lại.

– Tránh tréo chân và ngồi xổm.

– Tránh chống mạnh chân đau quá sớm.

*Chú ý:

– Cần tái khám ngay nếu thấy sự tự nhiên đau nhiều hơn bình thường.

ĐD Phạm Thị Huỳnh Công – Ngoại CT