Hướng dẫn châm cứu điều trị tắc tia sữa

ĐIỆN CHÂM ĐIỀU TRỊ TẮC TIA SỮA

1. ĐẠI CƯƠNG

Tắc tia sữa là hiện tượng bà mẹ đang trong thời kỳ cho con bú bầu vú bị tắc tia sữa, sữa không xuống được khi cho con bú gây áp xe vú nếu không được điều trị kịp thời. Theo y học cổ truyền, tắc tia sữa hay còn gọi là nhũ ung hay nhũ phòng (chứng bệnh sinh ra ở vú). Nguyên nhân do can uất và vị nhiệt – có thể do bầu vú không giữ được sạch hoặc mẹ sữa nhiều con bú ít  nên dẫn tới sữa bị tắc, không ra ngoài được, không thông dẫn đến bế tắc kinh khí.

2. CHỈ ĐỊNH

Người bệnh đang trong thời kì cho con bú, vú bị sưng đau, sữa không xuống được.

3. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

+ Có chỉ định mổ áp xe vú do sữa đã bị tắc quá lâu.

+ Người bệnh đang bị mất nước , mất máu .

+ Suy tim, loạn nhịp tim.

4. CHUẨN BỊ

4.1. Cán bộ y tế: Bác sỹ, Y sỹ, Lương y được đào tạo về châm cứu .

4.2. Phương tiện

– Máy điện châm hai tần số bổ, tả .

– Kim châm cứu vô khuẩn, loại: 6-8-10 cm, dùng riêng cho từng người bệnh

– Khay men, kìm có mấu, bông, cồn70⁰

4.3. Người bệnh

– Người bệnh được khám và làm hồ sơ bệnh án theo qui định.

– Tư thế người bệnh nằm ngửa hoặc ngồi.

5. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

5.1. Phác đồ huyệt

+ Kiên tỉnh           + Nhũ căn            + Xích trạch

+ Thái xung                   + Hợp cốc            + Túc tam lý

+ Chiên trung       + Tam âm giao     + Can du

5.2. Thủ thuật

Xác định và sát trùng da vùng huyệt, châm kim qua da nhanh, đẩy kim từ từ tới huyệt, châm phải đạt đắc khí:

– Châm tả :

+ Kiên tỉnh           + Nhũ căn

+ Xích trạch                   + Thái xung

+ Hợp cốc            + Túc tam lý

+ Chiên trung

– Châm bổ :

+ Tam âm giao     + Can du

–  Chú ý: Không  nên châm vào núm vú

5.3. Kích thích bằng máy điện châm

– Tần số: + Tả: 6- 20Hz, + Bổ: 0,5- 4Hz

– Cường độ: từ 14-150 microAmpe, tăng dần tới ngưỡng bệnh nhân chịu được.

– Thời gian: 20- 30 phút cho một lần điện châm.

5.4. Liệu trình điều trị

– Điện châm ngày hai lần, châm đến khi thông sữa thì nghỉ châm.

6. THEO DÕI VÀ XỬ LÝ TAI BIẾN

6.1. Theo dõi

– Toàn trạng bệnh nhân.

6.2. Xử lý tai biến

6.1. Vựng châm: Người bệnh hoa mắt chóng mặt, vã mồ hôi, mạch nhanh, sắc mặt nhợt nhạt. Xử lý: tắt máy điện châm, rút kim ngay, lau mồ hôi, ủ ấm, uống nước chè đường nóng, cho người bệnh nằm nghỉ tại chỗ. Day bấm các huyệt: Thái dương, Nội quan. Theo dõi sát mạch, huyết áp

6.2. Chảy máu khi rút kim: dùng bông khô vô khuẩn ấn tại chỗ, không day