BÀI THUỐC ĐÔNG Y CHỮA BỆNH CHỨNG ĐỎ MŨI (Tửu tra tỵ)
Đỏ mũi là một chứng viêm ngoài da mạn tính, thường gặp ở tuổi trung niên. Thoạt tiên thấy chóp mũi hoặc hai bên cạnh mũi có ban đỏ bóng loáng như bôi dầu, sau vết ban loang rộng dần. Thời kỳ giữa, nơi vết ban có từng tia máu li ti ngoằn ngèo và có những nốt mụn nhân, nơi bị bệnh chuyển mầu đỏ sẫm. Thời kỳ cuối lớp da cạnh mũi dày thêm thành ngạt mũi. Y học cổ truyền chia làm hai thể uất nhiệt và ứ huyết.
a. Bài thuốc uống trong
Chứng uất nhiệt: Thường gặp trong diễn biến bệnh thời kỳ đầu, có triệu chứng nốt ban đỏ ngoài da, nở rộng lỗ chân lông, vùng mũi đỏ rõ rệt.
– Bài 1
Sinh thạch cao 20 gam, Tỳ bà diệp 10 gam, Khổ sâm 12 gam, Đan bì 10 gam,
Bạch mao căn 15 gam, xích thược 10 gam, Đào nhân 10 gam, Hồng hoa 10 gam,
sắc uống ngày 1 thang, thích hợp trong thời kỳ nổi ban đỏ.
– Bài 2
Sinh thạch cao 30 gam, Tri mẫu 15 gam,
Bồ công anh 30 gam, Ngân hoa 10 gam,
Xích thược 10 gam, Hồng hoa 10 gam,
Đan sâm 15 gam, Cúc hoa 15 gam,
Cam thảo 3 gam
sắc uống ngày một thang, thích hợp trong thời kỳ có mụn mủ và lỗ chân lông nở rộng.
(1) Chứng ứ huyết: Chứng này gặp trong bệnh kéo dài cục bộ bì phu dầy thêm, có mầu tía hoặc đỏ tối, gây nghẹt mũi.
– Bài 1
Quy vĩ 10 gam, xích thược 10 gam,
Hồng hoa 10 gam, Đan sâm 15 gam,
Hạ khô thảo 10 gam, Uy linh tiên 10 gam,
Khổ sâm 10 gam, Bạch mao căn 15 gam,
sắc uống mỗi ngày 1 thang.
– Bài 2
Huyết phủ trục ứ hoàn dùng chung với Liên kiều bại độc hoàn, mỗi thứ mỗi lần uống 1 viên, ngày 2 lần chiêu với nước chín.
b. Bài thuốc chữa bên ngoài
Sinh thạch cao và vôi sống liều lượng bằng nhau tán bột, trước hết rửa sạch bằng nước lã nơi bị bệnh, sau đó hòa bột thuốc vào rượu nóng cho đặc như hồ, bôi vào mũi ngày 1 lần, chú ý nếu lớp da bị loét nát không được bôi.
– Bài 2
Tổ ong (phong sào) xấy khô tán bột chừng 200 gam, trộn với dầu thơm đặc như hồ, bôi vào mũi ngày vài ba lần.
– Bài 3
Cáp phấn, Thạch cao nung mỗi thứ 25 gam, ; Khinh phấn, Xuyên hoàng bá mỗi thứ 12,5 gam, ; Thanh đại 7,5 gam, . Cùng tán bột, trộn với penicilin 100 gam, đặc như hồ, mỗi ngày bôi vào mũi vài lần, dùng đến khi khỏi thi thôi. .
