Mục đích của châm cứu là nhằm điều khí, đưa sự mất thăng bằng âm dương của cơ thể trở lại trạng thái thăng bằng.
Người xưa đã dùng tay để xoay kim nhằm bổ hoặc tà.
Ở trạng thái hư nhược thì cần phải bổ, tức là dùng thủ pháp châm bổ để nâng dần khí ở phần hư nhược lên. Trong trạng thái quá thịnh thì phải dùng thủ pháp tả để giảm khí ở phần quá thịnh xuống. Muốn bổ được phần yếu lên, tả được phần quá mạnh xuống, người xưa sau khi châm kim thường dùng tay vê kim để tiến hành thủ pháp bổ tả : tả thì vê ngược theo chiều kim đồng hồ mà bổ thì vê kim cùng chiều kim đồng hồ.
Qua thực tế thấy rằng sau khi châm kim, nếu vê kim bằng tay thì :
Sự điều khí không mạnh, không nhanh, không sớm đưa được sự vận hành của khí về trạng thái thăng bằng.
Vê tay thường làm cho bệnh nhân đau đớn, nhưng ngược lại thì các xung điện kích thích của máy điện châm rất đều đặn, nhịp nhàng đã không làm đau cho bệnh nhân, lại có tác dụng điều khí nhanh chóng có thể chữa được nhiều bệnh tật. Nhất là hiện nay đang phổ cập châm tê phẫu thuật: nếu vê kim bằng tay thì không thể tiến hành thủ pháp bổ tả được vì nhiều huyệt vị được châm đều ở gần vùng mổ, không cho phép vê kim bằng tay ở gần nơi đó. Ngoài hai nhược điểm nói trên, vê tay còn không bảo đảm được sự vô trùng trong khi mổ. Do đó mà phương pháp điện châm ra đời đã đáp ứng được mục đích điều khí của châm cứu nhanh hơn, mạnh hơn mà không gây đau đớn cho bệnh nhân khi vê kim bằng những xung điện. Đặc biệt châm tê phẫu thuật không thể tiến hành được bằng phương pháp vê kim cổ điển.
NỘI DUNG CỦA ĐIỆN CHÂM
Điện châm tức là dùng một máy điện tử tạo xung điện ở tần số thấp, kích thích và điểu khiển sự vận hành của khí huyết, sự hoạt động của các cơ, các dây thần kinh, các tổ chức, lâm tăng cường sự dinh dưỡng của các tổ chức, đưa trạng thái của cơ thể trở về thăng bằng ổn định qua các kim đã châm trên kinh huyệt.
Hiện nay chúng ta thường dùng một máy điện châm với dòng điện xoay chiều : cường độ kích thích từ 40 đến 250 micro ampe, tần số kích thích từ 2 đến 60Hz.
KỸ THUẬT ĐIỆN CHÂM
Điện châm thay thế cho thủ pháp vê tay kích thích huyệt để điều hoà nhanh hơn quá trình thăng bằng âm dương của cơ thể, tạng phủ do bệnh lý gây ra. Kỹ thuật điện châm cần chú ý tiến hành thật chính xác. Sau khi đã châm đắc khí rồi, nối dây của các cực tả và bổ của máy điện châm với các kim châm trên huyệt. Máy điện châm giúp cho thầy thuốc bổ và tả thích hợp với từng kinh huyệt, từng loại chứng bệnh, từng thể trạng của bệnh nhân.
Nối dây
Trên máy điện châm có hai kênh bổ và tả. Trong trường hợp cần bổ phải nối dây của các nút ở kênh bổ với các huyệt bổ. Ngược lại, trong trường hợp cần tả, phải nối dây của các nút ở kênh tả với các huyệt tả.
Ví dụ : Trong trường hợp can thận âm hư, đởm hoả vượng, khi châm hai huyệt tam âm giao và 2 huyệt thái xung phải dùng 2 cặp dây ở kênh bổ nối với cùng một loại huyệt như tam âm giao ở hai bên và cặp dây khác của kênh bổ thì nối với 2 huyệt thái xung cũng ở hai bên. Hoặc có thể nối các dây trên các huyệt của cùng một loại kinh như nối tam âm giao của kinh tỳ với thương xung của kinh can.
Đồng thời sau khi châm huyệt bổ như trên, phải châm huyệt tá phong trì và hợp cốc, phải nối 2 dây của nút ở kênh tả với 2 huyệt hợp cốc và 2 dây của kênh tả cùng nối với 2 huyệt phong trì. Cũng như đối với kinh âm, cũng có thể nối 2 huyệt ở 2 kinh dương khác nhau như nối hợp cốc với phong trì chẳng hạn.
Tuyệt đối không được nối 2 huyệt của 2 kinh dương với 2 huyệt của 2 kinh âm như nối phong trì với tam âm giao, hoặc nối hợp cốc với thái xung.
Kích thích
Phải chú ý tới cường độ kích thích, tần số’ kích thích và thời gian kích thích.
Cường độ kích thích.
Trước hết phải kích thích với cường độ thấp nhất rồi từ từ tăng cường độ ‘lên, nghĩa là từ 2-3 micro ampe tăng dần lên tới mức kích thích tôi đa là 100 – 120 micro ampe, với điều kiện bệnh nhân chịu đựng được mức cường độ đó.
Tần số kích thích
Tần số kích thích cũng phải tăng lên từ từ. Trong điều trị thường tăng từ 2 đến 10Hz trong trường hợp bổ và từ 20-40Hz trong trường hợp tả. Trong châm tê phẫu thuật tần số kích thích có thể tăng tới 60Hz.
Thời gian kích thích.
Trong điều trị : thời gian kích thích huyệt thường từ 20-30 phút trong mỗi lần châm, tuỳ theo mục đích bổ tả đối với từng chứng bệnh và đối với từng bệnh nhân.
Trong châm tê phẫu thuật : thời gian kích thích huyệt để đạt tới mức vô cảm có thể phẫu thuật được là từ 20-30 phút tuỳ theo từng ca mổ và tuỳ theo thể trạng của từng bệnh nhân. Khi đã tiến hành phẫu thuật vẫn phải tiếp tục kích thích cho đến khi ca mổ hoàn thành.
Cần chú ý : phải thay đổi cường độ và tần số kích thích theo yêu cầu của các thì mổ để bảo đảm trạng thái vô cảm liên tục cho ca phẫu thuật.
